AOL EDEBİYAT 5 DERS ÖZETİ 2. ÜNİTE

2. ÜNİTE HİKAYE ÖZET

CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE HİKÂYE (1923-1940)

  • Cumhuriyetin ilk yıllarında Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Reşat Nuri Güntekin hikâye yazmışlardır.
  • Reşat Nuri Güntekin; Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar, Leyla ile Mecnun, Olağan İşler adlı hikâyelerini Cumhuriyet Dönemi’nde yayımlanmıştır.( Hikâyelerinde; meslek sahibi kadınların durumu, modern yaşayışın yanlış anlaşılması, dinin kötüye kullanılması, çocukların ve gençlerin eğitimi, geçim sıkıntısı ve evlilik gibi konulara değinmiştir.) 
1923-1940 arası hikâye yazarları gözleme dayalı gerçekçiliğe önem vermişler, hikâye türünün toplum üzerinde bir işlevi olması gerektiğini düşünmüşlerdir. 
Sait Faik'le başlayan “serim, düğüm ve çözüm” bölümü olmayan durum hikâyelerinin yaygınlaşmaya başlaması hikâye yazma yönteminde yapılan değişiklikte ilk adımlar olarak önem taşır.

Kenan Hulusi Koray, Nahit Sırrı Örik, Ercüment Ekrem Talu gibi yazarlar bu dönemde hikâye türünde eserler vermiştir.

Sait Faik Abasıyanık (1906-1954): Edebiyatımızda  durum hikâyesinin (Çehov tarzı) temsilcilerindendir. Ele aldığı konulara göre insan ve toplum, insan ve doğa, psikolojik konular olarak üç grupta toplanabilir.

ESERLERİ: Semaver, Sarnıç, Lüzumsuz Adam, Havada Bulut, Mahalle Kahvesi, Havuz Başı (hikâye); Medar-ı Maişet Motoru, Kayıp Aranıyor (roman)...

CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE HİKÂYE (1940-1960) 

Bu dönemde bireyin iç dünyasını esas alan, toplumcu gerçekçi, millî ve dinî duyarlılıkları yansıtan ve modernist hikâyeler yazılmıştır. 
Peyami Safa, Ahmet Hamdi Tanpınar, Tarık Buğra, Sâmiha Ayverdi, Abdülhak Şinasi Hisar gibi bazı sanatçılar bireyin iç dünyasını (psikolojisini, ruhsal durumunu) anlatmayı amaçlamış bu doğrultuda önemli eserler vermişlerdir. 
  •  Bu dönem hikâyelerinde halkın yaşadığı sorunlar gerçekçi ve toplumcu bir yaklaşımla dile getirilmiştir.
  • Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Sabahattin Ali, Sadri Ertem gibi sanatçılar toplumcu gerçekçi bir anlayışla hikâye yazmışlardır. 
  • Modernist yazar; gerçekten, düşten, bilinç ve bilinçaltından birer tutam alarak hepsini beraberce yoğurur ve hikâyesini biçimlendirir.
  •  Bireysel ve toplumsal huzursuzluk geniş biçimde işlenmiş, insanın geleneklere isyanı ve toplumdan kaçışı ele alınmıştır. 
  •  Sait Faik Abasıyanık, Adalet Ağaoğlu, Haldun Taner, Yusuf Atılgan, Rasim Özdenören, Füruzan, Bilge Karasu, Oğuz Atay, Nezihe Meriç gibi sanatçılar modernist tarzda hikâyeler yazmışlardır. 
Haldun Taner (1915-1986) ESERLERİ:  Yaşasın Demokrasi, Tuş, Şişhaneye Yağmur Yağıyordu, On İkiye Bir Var, Konçinalar (hikâye); Ve Değirmen Dönerdi, Fazilet Eczanesi, Keşanlı Ali Destanı, Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım, Kocanın Kurnaz Karısı (tiyatro); Hak Dostum Diye Başlayım Söze (söyleşiler); Ölür ise Ten Ölür Canlar Ölesi Değil (portre); Düşsem Yollara Yollara (gezi yazısı)...

Dil Bilgisi  

CÜMLENİN ÖGELERİ 
Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan kelime ya da söz öbeklerine cümle denir. 
1. Cümlenin Temel Ögeleri: Cümlenin temel ögeleri yüklem ve öznedir.

A. Yüklem: Cümlede kip ve zaman bildirerek yargıyı ortaya koyan temel unsura yüklem denir.

B. Özne: Cümlede yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da oluş içinde bulunan ögeye özne denir.  
1. Gerçek özne: Yüklemin bildirdiği işi, hareketi bizzat kendisi yapan özneye gerçek özne denir.
2. Sözde özne: Yüklemi edilgen çatılı cümlelerde özne görevini üstlenen nesneye sözde özne denir.
3. Ortak özne: Birden çok yüklemin bağlandığı özneye ortak özne denir. Ortak özne, sıralı ve bağlı cümlelerde bulunur.


2.ÜNİTEDE BİTTİ :))

ÇIKMIŞ SORULAR ÜZERİNDEN TESTLERİ ÇÖZMEYİ İHMAL ETMEYİNİZ...

Yorum Gönder

0 Yorumlar